ZNACZENIE: Drewniany lub metalowy drążek długości 1-2 metrów służący do wprawiania w ruch urządzeń znajdujących się na statku żaglowym.
UŻYCIE: Handszpaki obsługiwane są za pomocą rąk i działają na zasadzie dźwigni. Dawniej handszpaki służyły głównie do obsługi wielkich kabestanów (bęben do nawijania cum), przy których pracowało kilku do kilkudziesięciu marynarzy. Dziś używane są najczęściej jako awaryjne, a czasami główne źródło energii dla takich urządzeń jak winda kotwiczna albo pompa zęzowa. Ich pierwotna rola, polegająca na obracaniu kabestanu, praktycznie przeminęła.
PRZYKŁAD: „Był na „Lwowie” młodszy majtek, Czort, Rasputin, bestia taka, Że sam kręcił kabestanem, I to bez handszpaka” – brzmi zwrotka jednej z najpopularniejszych szant.
ETYMOLOGIA: Nieznana – może ktoś z czytelników-żeglarzy pomoże?
Słowo Dnia 
Pewnie z angielskiego „handspike”.
PolubieniePolubienie
Jeśli chodzi o etymologię, to może uda mi się pomóc: wyraz, tak jak lwia część słownictwa żeglarskiego, pochodzi z jęz. niemieckiego. W jęz. niemieckim funkcjonuje obecnie na określenie handszpaka określenie „Handspeiche”, którego odpowiednik w jęz. dolnoniemieckim (Plattdeutsch, używany czasem jeszcze na północy Niemiec) brzmi „Handspake”, więcej na: http://de.wikipedia.org/wiki/Handspeiche. Samo „Speiche” to po niemiecku „szprycha” ( w kole rowerowym), a etymologia tego słowa odnosi się do średniowysokoniemieckiego ‚speiche’ – długi, naostrzony kawałek drewna (za Dudenem).
PolubieniePolubienie
Handszpak to słowo, które mogliśmy przejąć albo z angielskiego „handspike”, albo z duńskiego (skąd przyswoili je anglicy) „handspaak”. Obstawiam, że z racji bliższych relacji, zwłaszcza morskich z Danią, nasz „handszpak” pochodzi od słowa duńskiego.
PolubieniePolubienie
Słowo „handszpak” pochodzi prawdopodobnie od angielskiego „hand spike” lub duńskiego „handspaak”, co oznacza „drąg służący jako dźwignia”.
PolubieniePolubienie
Jesteście nieocenieni, dzięki:)
PolubieniePolubienie
Jestem raczej za pochodzeniem niemieckim w pisowni i słuchu „hand-ręka „. Ale moja młodziutka przyrodniczka zaskoczyła mnie i skierowała w stronę „rąk szpaka” , który kurczowo trzyma się gałęzi ! I taką wersję z uśmiechem uszanowałam.
PolubieniePolubienie