ZNACZENIE: Bezmyślny upór lub zarozumiałość.
UŻYCIE: Samodurstwo to pyszałkowatość, samowola, uleganie swoim kaprysom, nieliczenie się z ludźmi. Jest także synonimem grubiaństwa i ciemnoty, tyranizowania podwładnych i/lub rodziny.
PRZYKŁAD: Samodurstwo było charakterystyczne dla warstwy biurokratycznej i kupieckiej w carskiej Rosji.
ETYMOLOGIA: ros. samodúr – pyszałek, gbur.
Rosyjska etymologia słowa przywołała w pamięci obraz rosyjskiego malarza
Ilji Riepina ” Kozacy piszą list do sułtana ” lub ” Zaporożcy piszą list do sułtana”. Ten , kto obraz chociaż raz zobaczy, to już na zawsze zapamięta tą kapitalną scenę rubasznego śmiechu z wyraźnym prześmiewczym akcentem piszących do adresata listu / tj. sułtana w Konstantynopolu/. Wcześniej sułtan Mehmed IV wysłał list do kozaków :
„Ja, sułtan, syn Mehmeda, brat Słońca i Księżyca, wnuk i namiestnik Boga, Pan królestw Macedonii, Babilonu, Jerozolimy, Wielkiego i Małego Egiptu, Król nad Królami, Pan nad Panami, znamienity rycerz, niezwyciężony dowódca, niepokonany obrońca miasta Pańskiego, wypełniający wolę samego Boga, nadzieja i uspokojenie dla muzułmanów, budzący przestrach, ale i wielki obrońca chrześcijan — nakazuję wam, zaporoskim Kozakom, poddać się mi dobrowolnie bez żadnego oporu i nie kazać mi się więcej waszymi napaściami przejmować. Sułtan turecki Mehmed IV”
Przytoczę tylko końcówkę odpowiedzi kozaków – początek pomijam gdyż zawierał zbyt dużo słów niecenzuralnych.-
..”O tak ci Kozacy zaporoscy odpowiadają, plugawcze. Nie będziesz ty nawet naszych świń wypasać. Teraz kończymy, daty nie znamy, bo kalendarza nie mamy, miesiąc na niebie, a rok w księgach zapisany, a dzień u nas taki jak i u was, za co możecie w dupę pocałować nas!
Podpisali: Ataman Koszowy Iwan Sirko ze wszystkimi zaporożcami”
Zawsze pękam za śmiechu gdy ten obraz oglądam. Mistrzowsko namalowana
scena … polecam na poprawienie sobie humoru.
PolubieniePolubienie